Życie z bólem to żadna przyjemność, ale niektórzy doświadczają go znacznie częściej niż inni. Zwyrodnienia stawów, RZS, bóle po urazach to tylko niektóre przyczyny bólu, który bywa chroniczny.
Z danych statystycznych wynika, że na zwyrodnienia stawów cierpi prawie połowa naszej populacji powyżej 40 r.ż., a ponad 80% Polaków powyżej 55 r.ż. Jaki sport uprawiać, jeśli mimo bólu nie chcemy z ruchu rezygnować?
O co chodzi z bólem stawów?
Stawy pełnią ważną funkcję w szkielecie człowieka, łącząc poszczególne kości, dzięki czemu możliwe jest wykonywanie ruchów. Wszystko dlatego, że stawy w szkielecie są tymi elementami, które są ruchome i bez nich nie można by było biegać, chodzić czy wykonywać drobnych, precyzyjnych ruchów. Stawy są narażone na zużywanie zarówno przy nadmiernej aktywności, jak i przy braku ruchu, który wiąże się ze słabymi mięśniami, a tym samym nadmiernym obciążeniem stawów. Chrząstka stawowa ma za zadanie amortyzowanie ruchów stawów i bywa, że zostaje ona osłabiona, przez co przestaje spełniać swoją rolę.
Zaburzać funkcjonowanie stawów może zatem otyłość, sport wyczynowy nadmiernie eksploatujący pewne partie mięśni i stawów, mechaniczne uszkodzenia przy upadkach czy wypadkach i właśnie osłabione mięśnie. Zamiłowanie do sportów może wiązać się z nieodpowiednim obciążeniem, złą techniką wykonywania ćwiczeń, brakiem rozgrzewki i wtedy sport może bardziej szkodzić niż usprawniać. Co wtedy z naszą aktywnością?
Czy można ćwiczyć przy bolących stawach?
Można, ale z głową, a tu najlepiej zacząć od wizyty u lekarza i fizjoterapeuty, który dobierze dla nas odpowiednie ćwiczenia. Zdrowe stawy to też odpowiednia dieta bogata w fosfor, wapń i białko. Dlatego dobrze jest sięgać po nabiał czy chude mięso i ryby. Do diety należy też włączyć kolagen. Aktywność fizyczna jest tu również ważna, gdyż wzmacnia mięśnie, które z kolei odciążają stawy. Poza tym podobnie jak dieta zapobiega nadwadze. Co i jak ćwiczyć, aby nie zaszkodzić stawom?
Po pierwsze do aktywności fizycznej należy wdrażać się stopniowo, również wtedy, gdy kiedyś uprawialiśmy sport wyczynowo czy intensywnie. Zbyt obciążające ćwiczenia na start mogą okazać się niebezpieczne. Pamiętajmy, że zarówno brak ruchu, jak i przesadne ćwiczenia mogą zaszkodzić stawom. Po drugie należy pamiętać o rozgrzewce, która polega na rozruszaniu i przygotowaniu wszystkich partii mięśni i stawów do intensywnego wysiłku. Po trzecie, na koniec treningu należy zadbać o rozciągnięcie mięśni. To niestety element, o którym najczęściej zapominamy. W przypadku ćwiczeń obciążających stawy kolanowe czy biodrowe, jak bieganie, należy pamiętać o odpowiednim amortyzującym obuwiu.
Co ćwiczyć przy bolących stawach?
Przede wszystkim pamiętajmy, że nie należy ćwiczyć przy niezaleczonej kontuzji czy obecnym już bólu. Najbezpieczniejsze przy tego typu dolegliwościach jest pływanie, które wpływa na rozluźnienie mięśni, a pionowe ruchy nóg przy stylu grzbietowym pozwalają utrzymać odpowiednią ruchomość stawów oraz odżywić chrząstkę stawową. Przy problemach z biodrami należy natomiast unikać stylu żabki. Stawom biodrowym sprzyja jazda na rolkach, łyżwach, rower usprawniający mięśnie pośladków i ud. Stawom barkowym sprzyja gra w tenisa, wiosłowanie, a także pływanie wszystkimi właściwie stylami. Kolana natomiast podatne są na kontuzje, więc warto o nie zadbać już wcześniej, np. skacząc na trampolinie, która wymaga napięcia mięśni i wzmacnia wszystkie mięśnie nóg. Dobrymi ćwiczeniami będą też wszystkie te, które wymuszają pracę mięśni nóg na lekko zgiętych kolanach np. jazda na rolkach, łyżwach czy wspinaczka.