W dzisiejszym artykule poruszamy temat zaćmy czyli katarakty oznaczającej zmętnienie soczewki oka. Wynika ona z zaburzeń przemiany materii soczewki, co powoduje utratę jej przejrzystości a w konsekwencji może doprowadzić do całkowitej utraty wzroku. W szczególności choroba ta dotyka osób starszych ale pojawia się już po 50 roku życia. Jest to choroba, która może być nabyta ale także wrodzona. Może pojawiać się w wyniku urazów lub przyjmowania niektórych leków np. kortykosteroidów. Pojawieniu się zaćmy sprzyja krótkowzroczność i cukrzyca. Jednak jej główną przyczyną jest proces starzenia się i towarzyszące mu zaburzenia metaboliczne. Według Światowej Organizacji Zdrowia stanowi główną przyczynę upośledzenia wzroku.
Wyróżniamy kilka rodzajów zaćmy starczej:
- korowa - w której zmętnienie jest zlokalizowane w powierzchniowych warstwach soczewki. Powoduje zaburzenie ostrości oraz podwójne widzenie.
- podtorebkowa czaszowata - w tej postaci dochodzi do zmętnienia tylnej torebki soczewki w wyniku czego dochodzi do rozszczepienia światła i utrudnia choremu wykonywanie pewnych czynności.
- jądrowa - w której zmętnienie jest zlokalizowane w jądrze soczewki. Ta odmiana postępuje powoli, nie powoduje utraty ostrości widzenia, natomiast prowadzi do krótkowzroczności.
Zaćma starcza to choroba, w której wyróżniamy postać początkową praz postać dojrzałą (zaćmę całkowitą) mogącą przekształcić się w zaćmę przejrzałą, w której dochodzi do całkowitego zniszczenia soczewki.
Jest to choroba, w wyniku której dochodzi do utraty ostrości wzroku, której nie da się skorygować przy pomocy okularów.
Do charakterystycznych objawów należą:
- zaburzenie ostrości widzenia,
- obraz mętny i niewyraźny,
- zmiana koloru źrenicy z czarnego na szarobiały.
Niezwykle istotną jest więc szybka diagnostyka i podjęcie leczenia, gdyż zaćmę starczą w początkowej fazie można leczyć kroplami przeciwkataraktowymi. Dopiero w przypadku zmętnienia obejmującego całą soczewkę podejmuje się leczenie operacyjne. Jednak nawet po zabiegu chory zmuszony jest do noszenia okularów silnie skupiających, które zastępują usuniętą soczewkę lub też soczewek kontaktowych, z wyjątkiem sytuacji gdzie uszkodzona soczewka zostanie zastąpiona protezą soczewki.
Obok zaćmy starczej i zaćmy wrodzonej, która powinna zostać poddana zabiegowi zaraz po narodzinach, by umożliwić dziecku prawidłowy rozwój wyróżniamy też zaćmę wikłającą, która jest wynikiem jaskry, odwarstwienia siatkówki, stanów zapalnych oraz niektórych chorób ogólnoustrojowych np. cukrzycy. Podobnie jak w przypadku zaćmy wrodzonej leczy się ją operacyjnie.
Można zatem stwierdzić, że operacyjne leczenie zaćmy jest sposobem na wyleczenie i przywrócenie pacjentowi ostrości widzenia, a co za tym idzie przedłużenia życia w sprawności.
Należy też dodać, że zabiegi w celu usunięcia zaćmy po uprzedniej konsultacji lekarskiej są bezbolesne i refundowane przez NFZ, choć istnieje wiele klinik okulistycznych, które odpłatnie wykonują te zabiegi. Tak więc podobnie jak w przypadku innych chorób niezbędna jest profilaktyka polegająca na wczesnym wykrywaniu i leczeniu.